ΒΙΒΛΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος Συντομογραφίες Ὀθωμανική εἰρήνη; Ἡ κατάκτηση Φυγή γιά ἀσφαλέστερους τόπους Ἀπόπειρα ἐκτουρκισμοῦ τῶν κατακτημένων ἐδαφῶν Μιά πολυπολιτισμική αὐτοκρατορία; «Διαίρει καί βασίλευε» Κοινότητες, «ὁ ἑλληνικός τρόπος ὑπάρξεως» Ἡ θέση τοῦ ραγιᾶ Θρησκευτική ἀνεκτικότητα; Ἀκριβοπληρωμένη «ἀνοχή» Ἐξισλαμισμοί Ἡ τραγική ἀποκρυφία Φῶτα λαμπρότατα στό ψηλαφητό σκότος Παιδομάζωμα: ἕνα ὑψηλό προνόμιο; Ἡ σκοπιμότητα τοῦ θεσμοῦ Μιά περιπέτεια ἀρχίζει Τουρκικές γαλέρες καί πειρατικές φοῦστες Ἕνας ἀπολογισμός Κλεφτουριά: ἕνα ἀνομικό φαινόμενο; Ἀρματολίκια καί δερβένια Κλέφτες, ἡ «μαγιά τῆς λευτεριᾶς» Ἐπικηρυγμένοι κι ἐλεύθεροι Ὁ «χαλασμός τῶν κλεφτῶν» Μύθος τό κρυφό σχολειό; Στή δύση τοῦ Βυζαντίου Μιά ἱερή συγγένεια Ἡ ἐπικίνδυνη γνώση Μιά ἐπανάσταση τετρακοσίων χρόνων Ἕνα χρονολόγιο (1453-1821) «Διαβάζοντας ἐνάντια στό ρεῦμα» Ἄψευστοι μάρτυρες Θρῆνοι ἁλώσεως Θρύλοι καί λαϊκές διηγήσεις Δημοτικό τραγούδι Παροιμίες καί φράσεις τοῦ λαοῦ Κοινά βαλκανικά βιώματα

Από μικρή ηλικία η Θεοδώρα, σε σχέση με τα άλλα της αδέλφια, είχε μία ιδιαίτερη κλίση προς τα θεία. Αγαπούσε τον Θεό σε τέτοιο βαθμό που επιθύμησε να αφιερώσει όλη της την ζωή Σ’ αυτόν. Αποκτούσε μέρα με τη μέρα αυτό που οι Άγιοι Πατέρες ονομάζουν «Ἔρωτα Χριστοῦ». Πριν τον αποκεφαλισμό της, η Αγία ζήτησε από τον Θεό το σώμα της να γίνει ναός, οι τρίχες της κεφαλής της να γίνουν δένδρα και το αίμα της ποτάμι. Πράγματι, στην στέγη του ιδρυθέντος ναού που βρίσκεται στη Βάστα της Αρκαδίας ανεφύησαν 17 δένδρα, τα οποία παραδόξως στέκονται στην στέγη και ομολογούν ότι «όπου ὁ Θεός δε βούλεται νικάται φύσεως τάξις».

Η Αγία Μόνικα ήταν η μητέρα του Ιερού Αυγουστίνου,  Νυμφεύθηκε τον Πατρίκιο, ο οποίος διαφωνούσε με το φιλανθρωπικό της έργο. Η Αγία Μόνικα  προσευχόταν και αγωνιζόταν να αναθρέψει τα παιδιά της με νουθεσία Κυρίου.  Η Αγία ήταν πολύ διακριτική και υπομονετική. Η προσευχή της Αγίας εισακούσθηκε και ο Θεός φώτισε την καρδιά του Πατρικίου και μετά από 16 χρόνια βαπτίσθηκε Χριστιανός.  Λίγα χρόνια αργότερα, την νύχτα του Πάσχα στις 25 Απριλίου του 387 μ.Χ., ο γιος της Αυγουστίνος βαπτίσθηκε από τον Άγιο Αμβρόσιο, Επίσκοπο Μεδιολάνων. Γράφει για την μητέρα του Μόνικα ο Ιερός Αυγουστίνος στις «Εξομολογήσεις» του: «Η μητέρα μου έχυνε για εμένα περισσότερα δάκρυα από όσα χύνουν οι μητέρες επάνω στα νεκρά τέκνα τους. Με την θέρμη της πίστης, η οποία της χάριζε η μεγάλη της ευσέβεια, με έβλεπε ηθικώς νεκρό. Και Συ Κύριε εισάκουσες την δέησή της και δεν περιφρόνησες τα δάκρυά της, με τα οποία πότισε το έδαφος, παντού όπου προσευχόταν. Οι πόνοι της να με αναγεννήσει διά του Πνεύματος ήταν σκληρότεροι από αυτούς τους οποίου υπέφερε να με γεννήσει διά της σαρκός».