Τρείς Ιεράρχες , τρείς επιφανείς Άγιοι και Θεολόγοι. Βασίλειος ο Μέγας, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Γρηγόριος ο Θεολόγος.
Ο Άγιος Βασίλειος (Καισαρείας) , θεωρείται πατέρας της εκκλησίας και ένας εκ των μεγαλυτέρων θεολόγων της ορθόδοξης εκκλησίας. Σ΄αυτόν αποδίδεται η ‘‘Θεία Λειτουργία” του Μεγάλου Βασιλείου. Η συμβολή του στην ανάπτυξη των γραμμάτων και της φιλανθρωπίας του , τον κατέστησαν ως μία απο τις μεγαλύτερες μορφές της Χριστιανικής Παράδοσης.
Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος όταν μιλούσε , η γλώσσα του ” έσταζε μέλι ” καθώς ήταν ρήτορας δυνατός. Αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη της φιλανθρωπίας . ‘Ηταν επίσης υπόδειγμα ασκητή . Ασκούσε σκληρή κριτική στους Αυτοκράτορες οι οποίοι τελικά τον καταδίκασαν και τον εξόρισαν. ‘Ομως η φήμη του ήταν μεγαλύτερη αφού θεωρείται απο όλες τις Χριστιανικές ομολογίες , Άγιος .
Ο Γρηγόριος γνωστός και με το προσωνύμιο “Θεολόγος”, ήταν οπαδός των γραμμάτων φανατικός. Επιθυμούσε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ελληνόφωνων και λατινόφωνων θεολόγων. Η επιρροή του στην Τριαδική του θεολογία θεωρείται τόσο σημαντική που έγινε γνωστός ως ”Τριαδικός Θεολόγος”.
Οι τρεις Ιεράρχες πρόσφεραν τεράστια πνευματικά ωφέλη στους Έλληνες Χριστιανούς Ορθοδόξους μέσω των κειμένων και της διδασκαλίας τους. Η συμβολή τους στην σύνδεση του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να καθιερωθεί η 3οη Ιανουαρίου ως εορτή των Ελληνικών Γραμμάτων.
Απολυτίκιο:
Τούς Τρεῖς Μεγίστους Φωστῆρας τῆς Τρισηλίου Θεότητος,
τούς τήν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας,
τούς μελιῤῥύτους ποταμούς τῆς σοφίας,
τούς τήν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας,
Βασίλειον τόν Μέγαν, καί τόν Θεολόγον Γρηγόριον,
σύν τῷ κλεινῷ Ἰωάννη, τῷ τήν γλῶτταν Χρυσοῤῥήμονι,
πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν·
αὐτοί γάρ τῇ Τριάδι, ὑπέρ ὑμῶν ἀεί πρεσβεύουσιν.
τούς τήν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας,
τούς μελιῤῥύτους ποταμούς τῆς σοφίας,
τούς τήν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας,
Βασίλειον τόν Μέγαν, καί τόν Θεολόγον Γρηγόριον,
σύν τῷ κλεινῷ Ἰωάννη, τῷ τήν γλῶτταν Χρυσοῤῥήμονι,
πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν·
αὐτοί γάρ τῇ Τριάδι, ὑπέρ ὑμῶν ἀεί πρεσβεύουσιν.